Financiële hoofdlijn

Na het besluit bij de kadernota deden zich diverse ontwikkelingen voor, die van invloed zijn op de budgetten. Deze bedragen zijn opgenomen onder de punten B1 t/m B9 en worden hierna toegelicht.

B1 Meicirculaire 2021
De Meicirculaire heeft een positief effect voor de gemeente Leudal. In de raadsvergadering van september vond hier besluitvorming over plaats, waarbij de saldi zijn toegevoegd aan de begrotingsruimte.

B2 Inrekenen 75% extra middelen jeugd in de algemene uitkering
De Commissie van Wijzen heeft uitspraak gedaan over de toekenning van de extra middelen rondom jeugdzorg, die toegevoegd gaan worden aan de algemene uitkering. De provincie heeft hiervan aangegeven dat een percentage van 75% ingerekend mag worden in de begroting. De gemeente Leudal heeft bij de besluitvorming rondom de meicirculaire 2021 besloten om de middelen voor 2022 in mindering te brengen op de taakstelling sociaal domein. Daarnaast is besloten de bedragen voor de jaren 2023 en verder toe te voegen aan de begrotingsruimte. Onderdeel van deze inrekening is het opnemen van een post in de risicobeheermatrix. De jaarschijf 2026 is namelijk de helft van het bedrag in 2025, waardoor de gemeente een risico loopt.

B3 Correctie Micosport ten gunste van de taakstelling
In 2020 is bij de behandeling van de begroting amendement 4.3 aangenomen. Hierin is een besparing op de huur van Micosport ingerekend ad € 30.000 vanaf het jaar 2022. Inmiddels is een oplossing gevonden voor de verenigingen en kan de overdracht plaats gaan vinden. Gezien de aard van de deze bezuiniging, had deze in mindering gebracht mogen worden op de taakstelling accommodaties. Middels deze begroting wordt voorgesteld dit alsnog te doen.

B4 Bijstelling budgetten lijst van begrotingssubsidies
De lijst van subsidies wordt bijgesteld op basis van de ingekomen aanvragen. Hierbij is het belangrijk om te vermelden dat het bijstellen van de lijst niet betekent dat dit bedrag ook toegekend wordt aan de gesubsidieerde instelling. Voor de dorpsraden en het muziekonderwijs wordt in totaal € 98.503 bijgeraamd voor 2022, daar bijstelling van het in de begroting geraamde bedrag nodig is. Ten aanzien van muziekonderwijs zal een toekomstige bijstelling ondervangen moeten worden in beleid.

B5 Inschrijven arbeidsmigranten vervanging PM post 16 kadernota
In de kadernota is een PM post opgenomen ten behoeve van de meerkosten voor de toename in- en uitschrijvingen in de Basis Registratie Personen (BRP) met betrekking tot internationale werknemers. Inmiddels is een berekening gemaakt ten aanzien van de meerkosten op basis van de extra inschrijvingen. Derhalve is het voorstel een bedrag van € 26.670 beschikbaar te stellen als vervanging van de PM post. De eventuele inkomsten die samenhangen met inschrijven van deze inwoners, worden meegenomen in de algemene uitkering en zijn niet casusspecifiek te herleiden.

B6 Bijstelling tarieven jeugdbescherming en jeugdreclassering
Op grond van de subsidieregeling moeten de GI’s voor 1 augustus 2021 hun subsidieaanvraag over het jaar 2022 indienen. Hierbij houden zij rekening met het actuele verwachte zorgverbruik voor 2022. Als gevolg van deze subsidietoekenning wordt bezien of we het budget 2022 moeten bijstellen.

De nieuwe prognose en de nieuwe tarieven leiden per saldo tot een begroot tekort van € 83.864. De daadwerkelijke bijdrage is op basis van afrekening na het einde van het jaar op basis van P (prijs) x Q (hoeveelheid/aantal) en kan dus afwijken. De verwachten uitgaven zijn dan ook een indicatie. Het effect van de indexering is berekend op € 16.872. Dit kan worden gedekt uit de stelpost loon-/prijscompensatie. Dan resteert nog een ongedekt bedrag van € 66.992, dit bedrag is opgenomen in deze hoofdlijn.

B7 Bijstelling verbonden partijen
De definitieve begrotingsstukken van de verbonden partijen zijn ontvangen. Dit resulteert in een bijstelling van de bijdrage aan deze verbonden partijen, waar in de kadernota nog geen rekening mee was gehouden. Daar een betaling aan de verbonden partij verplicht is, wordt dit budget opgehoogd bij de begroting.

B8 Bijstelling waardeontwikkeling OZB
Bij de begroting 2021-2024 is ingestemd met de nieuwe manier van het bepalen van het OZB tarief. Hierbij heeft de raad besloten om waarde ontwikkelingen niet meer te corrigeren ten aanzien van de tarieven. Voor 2022 is de inschatting dat de waarde ontwikkelingen voor woningen +6% bedraagt en voor niet woningen -1%. Deze mutaties worden nu verwerkt bij de begroting, waar bij de definitieve vaststelling van de tarieven in december de definitieve waardeontwikkeling bekend is.

B9 Bijstelling afval
De afvalspiegel heeft op basis van de nieuwe afvalinzamelingssystematiek ook de concepttarieven berekend. Op basis hiervan worden de totale kosten van het afval lager, waardoor de BTW die extra comptabel wordt toegerekend afneemt. Dit resulteert in een bijstelling ten nadele van de begrotingsruimte.

Taakstelling

In bovenstaande tabel worden de actuele bedragen met betrekking tot de taakstellingen getoond. Hierbij is rekening gehouden met voorgenomen mutaties en per onderdeel wordt een toelichting gegeven ten aanzien van de ontwikkelingen. De actuele ontwikkelingen zijn als volgt:

Vastgoed
Bij de begroting 2021-2024 is de taakstelling vastgoed afgeraamd tegen de onderhoudsbudgetten vanaf het jaar 2023. Voor het jaar 2022 dient nog dekking te worden gevonden. Hierbij kan invulling plaatsvinden door verkoop van vastgoed of het bijstellen van de onderhoudsbudgetten.

Accommodaties
Het uitgangspunt van het accommodatiebeleid is dat de functies ontmoeten en zorg in ieder dorp aanwezig zijn. Voor overige functies wordt rekening gehouden met een geografisch spreiding, waarbij maatwerk per dorp noodzakelijk is. De verplaatsing van de gebruikers die gebruik maken van de locatie Mico Sport is in 2021 gerealiseerd. In het verleden zijn de structureel vrijvallende budgetten reeds voor € 30.000 ingerekend in de begroting. Het restant van circa € 3.300 is in mindering gebracht op de taakstelling. Voor de eerder ingerekende € 30.000 wordt nu voorgesteld om de taakstelling op accommodaties ook te verlagen. De volgende ontwikkelingen dragen de komende jaren bij aan het invullen van de resterende taakstelling:

• De vrijkomende gymlokalen in Hunsel, Ittervoort en Neeritter door de bouw van de nieuwe basisschool in Ittervoort met gymzaal.
• De ontwikkelingen omtrent een mogelijk dorpshuis voor de kern Neeritter, waardoor de panden aan de Driessensstraat (gemeentelijk eigendom) vrijkomen waarin nu de Heemkundevereniging en Jong Nederland zijn gehuisvest.

Sociaal domein
Binnen de taakstelling van het sociaal domein hebben diverse ontwikkelingen zich voorgedaan:

• Via de 1e rarap zijn de mutaties van de bijdragen aan de werkvoorzieningen (Risse en Westrom) reeds structureel verwerkt ten gunste van de taakstelling. In 2022 een voordeel van € 136.634 tot structureel € 104.921 vanaf 2024.
• Uit de begrotingen 2022-2025 van Westrom en Omnibuzz blijkt een verlaging van de gemeentelijke bijdrage van € 74.200 resp. € 25.000 in 2022 oplopend tot € 159.800 resp. € 37.900 in 2025. Dit wordt middels de begroting 2022-2025 verminderd op de taakstelling sociaal domein.
• In de Meicirculaire 2021 van de algemene uitkering is het effect van het woonplaatsbeginsel voor de jeugdhulp verwerkt. De verantwoordelijke gemeente wordt de gemeente waar de jeugdige woonde voor aanvang van de hulp en niet meer zoals nu de gemeente waar een jeugdige woont tijdens de hulp. Met name op de uitgaven als gevolg van voogdij heeft dit een grote invloed. De rijksuitkering neemt met afgerond € 1.500.000 af. In de verwerking van de meicirculaire zijn de uitgavenbudgetten voor de jeugdhulp afgeraamd met 85% omdat de afname van de uitgaven niet 1 op 1 gelijk hoeven te zijn aan de afname van de rijksinkomsten. Omdat in de taakstelling van het sociaal domein rekening is gehouden met de hoge uitgaven voor voogdij en wij vanaf 2022 niet meer verantwoordelijk zijn voor deze uitgaven is via het raadsvoorstel van de meicirculaire ook besloten om de taakstelling voor dit onderdeel aan te passen. Per saldo een verlaging van de taakstelling van € 116.700 in 2022 en structureel € 175.300 vanaf 2023.
• Een verlaging van de taakstelling < € 5.000 door een aanpassing van de kosten van de toegang crisishulp.

Door bovenstaande mutaties bedraagt de taakstelling voor 2022 € 1.739.500 oplopend tot € 2.661.300 vanaf 2025. Van het effect van de maatregelen is nog niets structureel gemuteerd ten gunste van de taakstelling. Voor 2022 is tevens nog geen rekening gehouden met de extra middelen ten aanzien van de jeugdzorg, die op basis van het besluit bij de Meicirculaire worden toegerekend aan de taakstelling. Het bedrag wordt bij de Septembercirculaire bekend, waarna een definitieve bijstelling plaatsvindt.

Uit het Programmaplan sociaal domein Midden-Limburg West 2021-2024 blijkt dat de te realiseren taakstelling op basis van de nieuwe verwerving (€ 1.180.000 in 2022 en vanaf 2023 € 2.225.000 structureel) niet meer realistisch is op basis van de nieuwe ontwikkelingen. Voor 2022 kan de vertraging van de verwerving worden opgevangen met de extra middelen voor jeugdhulp die vanuit het Rijk worden ontvangen. Bij de verwerking van de extra rijksmiddelen wordt de taakstelling 2022 verlaagd. Uit het programmaplan blijkt ook dat de taakstelling vanaf 2023 niet (volledig) gerealiseerd kan worden voor het onderdeel van de nieuwe verwerving. Het is nog niet in te schatten wat de besparingsopbrengst van de nieuwe aanbestedingen zal zijn. Daarom is in de risicobeheermatrix een bedrag opgenomen van € 1.112.500 zijnde 50% van de taakstelling. In de kadernota 2023-2026 zal een herijking plaatsvinden van de taakstelling sociaal domein op basis van de dan beschikbare gegevens.

Personeel en organisatie
Bij zowel de begroting 2020-2023 als ook de begroting 2021-2024 is een bedrag opgenomen ten aanzien van een personele taakstelling. Inmiddels heeft het college besloten om functies te schrappen om te komen tot een invulling van de taakstelling, waarbij ook gekeken is naar het geen opgenomen is in de motie strakker sturen. Ten gunste van de taakstelling wordt de komende jaren voor 4,86 FTE aan vaste formatie afgeraamd. Tevens wordt € 50.000 afgeraamd als gevolg van hetgeen opgenomen is in de kadernota ten aanzien van kunst en cultuur/ FMA.

Aangenomen motie sturing
De taakstelling die is opgenomen naar aanleiding van de motie strakker sturen is voor € 200.000 aanwezig. Ten aanzien van strakker sturen zijn diverse stappen gezet, die niet direct resulteren in een vermindering van de taakstelling. De mandaatregeling is herzien en opnieuw vastgesteld en de budgethoudersregeling is in de maak om opnieuw vastgesteld te worden. Daarnaast zijn we bezig met het opstellen van een programma van Eisen om ons financieel pakket opnieuw aan te besteden en processen beter te stroomlijnen. Tot slot zijn enkele boven formatieve vraagstukken opgelost, door deze in te laten dalen in de bestaande formatie. Dit resulteert in 2022 in een bedrag van € 222.305 aan minder meerkosten.
Derhalve resteert voor de taakstelling nog het volledige bedrag van € 200.000.

In onderstaand overzicht wordt het structurele begrotingssaldo van de gemeente Leudal gepresenteerd. Indien de raad instemt met de begroting en alle hierin opgenomen bedragen, zijn de jaarschijven 2023 tot en met 2025 structureel sluitend. Kanttekening hierbij is dat alle restanten van de taakstellingen worden behaald.